Cậu học trò nghèo mù lòa cần giúp đỡ
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Bí quyết ôn thi tốt nghiệp THPT đạt điểm cao: Học như thế nào với môn toán?
Bắt đầu chuyến hành trình xuất phát từ thủ đô Hà Nội, chiếc xe đã ngay lập tức thể hiện khả năng vận hành êm ái của mình. Nhờ sự độc đáo trong cơ chế hoạt động của công nghệ Hybrid, khi chỉ cần động cơ điện hoạt động ở tốc độ thấp, không cần tới động cơ đốt trong, chiếc xe đã di chuyển qua những tuyến phố nội thành đông đúc một cách êm ái và nhẹ nhàng. Đây được xem là một ưu điểm vượt trội của những dòng xe Hybrid, giúp người lái không phải chịu đựng tiếng gầm gừ của động cơ đốt trong, tạo không gian gần như tĩnh lặng tuyệt đối cho người ngồi trong xe.
Nhiều người dùng ô tô điện tại Mỹ phải chờ hơn 1 giờ mới có trụ sạc
“Các tuyến xe buýt nêu trên đã được thay thế toàn bộ bằng các phương tiện đời mới, đầy đủ trang thiết bị trên xe như: máy lạnh, giám sát hành trình, camera an ninh, hệ thống máy bán vé... 16 tuyến xe buýt được đầu tư 239 phương tiện mới, trong đó có 195 sử dụng nhiên liệu dầu diesel và 44 phương tiện dùng khí CNG”, đại diện Trung tâm quản lý giao thông công cộng TP.HCM, cho biết.
Liên quan vụ hai nữ sinh đi học rồi mất liên lạc với gia đình, tối 28.2, chị Nguyễn Thị Hương (42 tuổi, ở xã Vĩnh Lộc B, H.Bình Chánh, TP.HCM) mẹ ruột hai nữ sinh cho biết đã tìm thấy con của mình.Theo chị Hương, sau khi Báo Thanh Niên đưa tin, người dân thấy hai bé gái đi chung nhóm người giống con gái chị nên gọi báo gia đình. Gia đình chị Hương sau đó đi đến đường Sư Vạn Hạnh (Q.10, TP.HCM) thì thấy hai con gái của mình, nhóm người đi chung với con chị đã bỏ chạy.Theo chị Hương, toàn bộ số vàng hai con đeo trên người, cùng một máy tính xách tay đem theo trước đó đã không còn. "Bé nói vàng, máy tính xách tay bị người ta lấy. Hiện tâm trạng bé còn rất hoảng sợ nên tôi chưa hỏi nhiều", chị Hương cho biết.Trước đó, như Báo Thanh Niên đưa tin, hai người con gái của chị Hương là em H.N.M (15 tuổi) học sinh lớp 9/4 và em gái là H.M.T (14 tuổi) học sinh lớp 8/3 của Trường Tôn Thất Tùng (P.Sơn Kỳ, Q.Tân Phú).Cả hai con gái của chị Hương cùng học bán trú. Ngày 26.2, M. học một buổi ở trường, rồi về nhà (do trường tổ chức dã ngoại). Riêng T. học cả ngày trong trường. Chiều cùng ngày, M. chạy xe đạp điện đến trường rước T. và nói với gia đình là cả hai cùng đến chỗ học thêm tiếng Anh.Tuy nhiên, đến tối cùng ngày không thấy cả hai chị em M., T. về nên gia đình đi tìm thì mất liên lạc với cả hai đến nay.Cũng theo chị Hương, hai con gái trước đó không có biểu hiện bất thường, chỉ có bỏ học thêm từ sau tết mà gia đình không hay biết."Trước đó, thấy con xem điện thoại nhiều sợ ảnh hưởng đến việc học nên ba của hai cháu có la rầy, lấy lại điện thoại không cho sử dụng. Khi đi, con tôi có đeo đôi bông tai vàng và có mang theo một máy tính xách tay", chị Hương nói.Sau khi mất liên lạc với M. và T., gia đình chị Hương đi tìm nhiều nơi nhưng chưa gặp nên báo Công an xã Vĩnh Lộc B (H.Bình Chánh), Công an P.Sơn Kỳ (Q.Tân Phú) nhờ trợ giúp tìm kiếm.
Học sinh Lâm Đồng bị từ chối cấp visa vào Mỹ dự thi khoa học quốc tế
"ICC lên án việc Mỹ ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm áp đặt lệnh cấm vận đối với các quan chức của tòa án và gây tổn hại đến công tác tư pháp độc lập và công bằng của tổ chức này", ICC nhấn mạnh trong một tuyên bố nhằm đáp lại lệnh cấm vận của ông Trump, theo AFP."Tòa án kiên quyết bảo vệ nhân sự của mình và cam kết tiếp tục mang lại công lý và hy vọng cho hàng triệu nạn nhân vô tội của các hành động tàn bạo trên toàn thế giới", ICC, có trụ sở tại The Hague (Hà Lan), tuyên bố."Chúng tôi kêu gọi 125 quốc gia thành viên, tổ chức dân sự và tất cả các quốc gia trên thế giới đoàn kết đấu tranh cho công lý và các quyền cơ bản của con người", ICC nhấn mạnh trong phần cuối của tuyên bố.ICC gồm 125 thành viên (không có Mỹ), có thể truy tố các cá nhân vì tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người, diệt chủng và tội xâm phạm lãnh thổ của các nước thành viên.Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp áp đặt lệnh cấm vận đối với ICC hôm 6.2 vì cho rằng ICC tiến hành những cuộc điều tra "bất hợp pháp và vô căn cứ" nhắm vào Mỹ và đồng minh Israel. Ông đã ra lệnh đóng băng tài sản và cấm đến Mỹ đối với các quan chức, nhân viên của ICC và các thành viên gia đình của họ, cùng với bất kỳ ai bị xem là đã giúp ích cho các cuộc điều tra của ICC.Tên của những cá nhân bị cấm vận không bị công bố ngay lập tức, nhưng các lệnh cấm vận trước đây của Mỹ lúc ông Trump làm tổng thống từ năm 2017-2021 đã nhắm vào công tố viên của ICC. ICC đã có biện pháp bảo vệ nhân viên trước lệnh trừng phạt tài chính của Mỹ khi trả trước 3 tháng lương, theo Reuters. Tuy nhiên, Chủ tịch ICC Tomoko Akane cuối năm ngoái cảnh báo rằng lệnh cấm vận có thể nhanh chóng gây tổn hại hoạt động của tòa án trong mọi tình huống và mọi vụ án.
